Kurumlar Vergisi • Vergi

Yurtiçi İştirak Kazancı İstisnası ve Analizi

10 yıl önce
Yorum Ekle
Yazar: Ferhat Gökçe
1 Dakika Sürer

Kurumlar Vergisi Kanunun İstisnalar başlıklı 5. maddesi Kurumlar Vergisi Kanunu’nda  yer alan istisnaları düzenlemektedir. 

Kurumlar Vergisi Kanunu 5. madde de yer alan istisnalar aşağıdaki  gibidir ;

More...

Kurumlar Vergisinde Yer Alan İstisnalar

( 5 - 1 /A ) ⇉ ⇉ Yurtiçi İştirak Kazancı

( 5 - 1 /B ) ⇉ ⇉ Yurtdışı İştirak Kazancı

(5 - 1 / C) ⇉ ⇉ Özellikleri kanun maddesinde sayılan anonim şirketlerin, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan yurt dışı iştirak hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kurum kazançları

( 5 - 1 / E, F ) ⇉ ⇉ İştirak ( taşınmaz vb. ) satış kazancı

( 5 - 1 / Ç ) ⇉ ⇉ Emisyon Primi

( 5 - 1 / D ) ⇉ ⇉ Portföy işletmeciliğinden doğan kazançlar

( 5 - 1 / G ) ⇉ ⇉ Yurtdışı işyeri ve şubelerden doğan kurum kazancı istisnası

( 5 - 1 / H ) ⇉ ⇉ Yurtdışı inşaat, onarım, montaj ve teknik hizmetlerden sağlanan ve TR'de sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançlar

( 5 - 1 / I ) ⇉ ⇉ Eğitim kurumları kazanç istisnası

( 5 - 1 / İ ) ⇉ ⇉ Risturn İstisnası

DİĞER KANUNLARDA YER ALAN KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNALARI

Uluslararası Gemi Siciline Kayıtlı Gemi

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununda Yer Alan İstisna

Serbest Bölgelerde Yer Alan Kurumlar Vergisi İstisnası

(5-1/A) Yurtiçi İştirak Kazançları İstisnası

KVK. MD. 5-1/A İSTİSNA KAPSAMI NEDİR ? 
 
* Başka bir kurum sermayesine katılımdan elde edilen kazanç .
* Kurucu senetlerle / diğer intifa senetlerinden elde edilen kar payları.
* Girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ve girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kar payları .
AYRICA,
* İştirak edilen kurum TAM MÜKELLEF olmalıdır. İştirak eden kurumun TAM veya DAR mükellef olması farketmez. 
* Hangi oranda iştirak edildiğinin bir önemi yoktur.
* Belli bir süre iştirak etme şartı yoktur. 
 
NELER BU KAPSAMDADIR ? 
1) Tam mükellef kurumun sermayesine katılımlardan elde edilen kazançlar ( iştirak eden tam veya dar olur ) 
2) Tam mükellef kurumun karına katılma imkanı veren =>>> kurucu senetleri ile diğer intifa senetlerinden elde edilen kar payları 
3) Tam mükellefiyete tabi,
✓ Girişim Sermayesi yatırım fonu katılma payları ile
✓ Girişim Sermayesi yatırım ortaklıkları hisse senetlerinden elde edilen kar payları 
 
NOT:  Diğer fon ve yatırım ortaklıklarının katılma payları ile hisse senetlerinden elde edilen kar payları bu istisnadan yararlanamaz. ✗✗ 
 
Örneğin, Türk borsasında faaliyet gösteren Farul el Feyz Corp. ve Gökçe A.ş’nin Sabancı Holding’in sermayesine katılmalarından elde ettikleri kazançlar bu kapsamdadır.  Yani Tam veya Dar mükellefler »»» TAM’A  iştirak edebilir.
 
Gene bu şirketlerin Sabancı Holding’in karına katılma imkanı veren kurucu senetleri  ile diğer intifa senetlerinden elde edilen kar payları bu kapsamda değerlendirilebilir.
 
ANCAK !! Hisse senetlerinden elde edilen kar payları bu istisnadan YARARLANAMAZ !
 

serbest-bölge

Peki Serbest bölgede faaliyet gösteren bir kuruma iştirak edersek ? 
Serbest bölgelerde faaliyette bulunan kurumlara iştirak edilmesinden elde edilen kazançlar da diğer tam mükellef kurumlardan elde edilen iştirak kazançlarında olduğu gibi kurumlar vergisinden müstesna tutulacaktır.. Çünkü serbest bölgeler gümrük bölgesi dışında sayılmasına karşın, bu bölgelerde faaliyette bulunan kurumlar tam mükellef kurum olarak kabul edilmektedir.
 
 Tam mükellefiyete tabi GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM FONU KATILMA PAYLARI ile GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM ORTAKLIKLARININ  hisse senetlerinden elde ettikleri kar payları bu istisna kapsamındadır.  
 ANCAK, Diğer fon ve yatırım ortaklıklarının katılma payları ve hisse senetlerinden elde edilen kar payları BU İSTİSNADAN YARARLANMAZ.  
 

Peki Girişim Sermayesi Nedir ? 

Risk sermayesi, 3-10 yıllık şirketlere yapılan büyüme ve genişleme yatırımlarını kapsar. Bu çerçevede girişim sermayesi, fon fazlasına sahip yatırımcıların, gelişme potansiyeli yüksek olan küçük ve orta ölçekli işletmelerin oluşumu ve faaliyete geçmesi için yaptıkları uzun vadeli bir yatırım olarak ifade edilebilir.

Yurtiçi İştirak Kazancı İstisnası ve Analizi

(5-1/A)'NIN MUHASEBELEŞTİRMESİ

İŞTİRAK KAZANÇLARI

Kurumlar vergisi mükellefleri elde etmiş oldukları kazanç istisnalarını gelir olarak yasal kayıtlarına intikal ettirecek buna karşılık söz konusu kazanç tutarına beyanname üzerinde ticari kardan mahsup edeceklerdir. Tekdüzen Muhasebe Hesap Planında iştiraklerin;

-İştirak payı %10’un altında ise =>> 240-Bağlı Menkul Kıymetler Hesabında

-İştirak payı %10-50 arasında ise =>> 242-İştirakler Hesabında

-İştirak payı %50’nin üzerinde ise =>> 245-Bağlı Ortaklıklar Hesabında Kaydedilmek suretiyle muhasebeleştirileceği belirtilmiştir.

KAR PAYLARI

Diğer taraftan kurumlar vergisi mükelleflerinin iştirak ettikleri kurumlardan elde ettikleri kar payları ise; 132-İştiraklerden Alacaklar hesabına borç, 640-İştiraklerden Temettü Gelirleri hesabına ise alacak kaydedilmek suretiyle muhasebeleştirilecektir.

640 İştiraklerden Temettü Gelirleri hesabında yer alan tutarlar gelir tablosunda yer alacak ve dönem ticari kazancının tespitinde gelir olarak dikkate alınacaktır. Ancak söz konusu iştirak kazancı ilgili döneme ait kurumlar vergisi beyannamesinin istisnalara ait satıra kaydedilmek suretiyle mali karın tespitinde ticari kardan indirilecek böylelikle istisna uygulamasından yararlanılmış olacaktır.

Bunları da Okuyun

Yazar Hakkında

Ferhat Gökçe

Tüm Yazıları Gör

Yorum Yaz